Güney Afrika Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa, mahkemeye verdiği tabirde, gelecek ay BRICS Önderler Tepesi için ülkeyi ziyaret etmesi beklenen Rus Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Uluslararası Ceza Mahkemesinin (UCM) yakalama kararı gereği tutuklanmasının, savaş sebebi sayılabileceğini söyledi.
Gelecek ay BRICS Başkanlar Tepesi’ne konut sahipliği yapmaya hazırlanan Güney Afrika Cumhuriyeti, UCM’ye taraf devletlerden biri olarak, doruğa katılması durumunda Rus başkan Putin’i tutuklamakla yükümlü bulunuyor.
Hükûmet, UCM’nin buyruğunun uygulanmasına sıcak bakmazken ana muhalefet partisi Demokratik İttifak (DA), hükûmeti bu buyruğu uygulamaya zorlamak için mevzuyu geçen ay Gauteng Yüksek Mahkemesine taşımıştı.
Cumhurbaşkanı Ramaphosa, bahis hakkında saklı tutulması koşuluyla mahkemeye yeminli bir söz verdi lakin Yüksek Mahkeme bu kapalılık talebini uygun görmeyerek Cumhurbaşkanı’nın tabirini bugün kamuoyuyla paylaştı.
Ramaphosa, mahkemeye verdiği tabirde, “Putin’i tutuklamanın Rusya’ya savaş ilan etmek manası taşıdığını” belirterek “Putin’i tutuklayarak Rusya’ya savaş ilan etmek, hükûmete verilen yetkilerin pervasızca, anayasaya ve hukuka alışılmamış bir formda kullanılması manasına gelir.” dedi.
Cumhurbaşkanı Ramaphosa ayrıyeten Güney Afrika’nın, Rusya-Ukrayna Savaşı’nı sona erdirmek için taraflarla etkin görüşmeler yaptığını vurgulayarak tutuklama kararının bu çalışmaları da boşa çıkaracağını söyledi.
İktidar partisi Afrika Ulusal Kongresi (ANC) ile Moskova ortasında, Soğuk Savaş periyodundan kalma derin bağlantılar bulunuyor.
Bu bağlantıların temeli, Sovyetler Birliği’nin Güney Afrika’yı 1948-1994 yıllarında yöneten apartheid rejimine karşı gayrete olan dayanağına dayanıyor. O periyot yasaklı bir siyasi hareket olan ANC ise 1994’ten beri iktidarda bulunuyor.
Öte yandan Güney Afrika’nın Rusya ile bağlantıları ve Rusya-Ukrayna krizindeki tarafsız tavrı Batılı devletlerin yansısını çekiyor.