Ülkedeki silahlı şiddet olaylarını arşivleyen Silah Şiddeti Arşivi (GVA) bilgilerine nazaran ABD’de bu yıl 268 toplu silahlı akın düzenlendi.
ABD’nin farklı bölgelerinde son 5 ayda silahlı şiddet olaylarında 17 bin 737 kişi hayatını yitirdi, 14 bin 723 kişi yaralandı. Silahlı şiddet olaylarının kurbanları ortasında 0 ile 11 yaş ortası 113 ve 12 ile 17 yaş ortası 642 çocuk da bulunuyor. 0-17 yaş aralığında yaralanan çocukların sayısı ise 1894 olarak kayıtlara geçti.
Polislerin dahil olduğu silahlı şiddet olaylarında 587 kişi hayatını kaybetti, 361 kişi yaralandı.
Silah Şiddeti Arşivi datalarına nazaran 2022’de 44 bin 362 kişi silahlı şiddet sonucu hayatını kaybetti, 38 bin 592 kişi yaralandı. Tekrar geçen yılki bilgilere nazaran 0-17 yaş aralığında 1683 çocuk silahlı şiddetin kurbanı oldu, 4 bin 487 çocuk yaralandı.
Silah Şiddeti Arşivi, “toplu silahlı saldırı” tanımlamasında Federal Soruşturma Ofisinin (FBI) kriterlerini baz alıyor. Buna nazaran saldırgan haricinde en az 4 kişinin hayatını yitirdiği silahlı akınlar, “toplu silahlı saldırı” olarak bedellendiriliyor.
Bu tanımlamaya kar maksatlı kabahat faaliyetleri, aile cinayetleri yahut gibisi şiddet içerikli olaylar dahil edilmiyor, Silah Şiddeti Arşivi’nin sitesinde kitlesel akınlar “çoğunlukla bir Amerikan fenomeni” olarak nitelendiriliyor.
ABD’de toplum genelinde ve başta Kongre olmak üzere başkentte ateşli tartışmalara yol açan silahlı şiddet ve toplu silahlı hücumlara dikkati çekmek emeliyle 9 yıldan bu yana 2 Haziran, “Ulusal Silah Şiddeti Farkındalık Günü” olarak anılıyor.
Gün münasebetiyle ülkenin dört bir yanında sivil toplum kuruluşları ve silah zıddı kümeler, silahlı şiddetin kurbanlarını ve mağdurlarını anmak için turuncu elbiseler giyerek hafta boyunca etkinlikler düzenliyor.
Etkinliklerde ABD Kongresi üyelerine gerekli yasal düzenlemeler için harekete geçmeleri daveti yapılarak ülkede silahlı şiddetin olmadığı bir gelecek talep ediliyor.
Dünyada en fazla toplu silahlı atağın yaşandığı ülke ABD’de silahlanma kültürü de tartışılan hususların başında geliyor.
Siyasetten sivil topluma ülkedeki silah aksisi bölümler, ferdî silahlanma hakkına yasal sınırlama getirilmesi taleplerini seslendiriyor. ABD, dünyada sivillerin sahip bulunduğu silahların, ülke nüfusundan daha fazla olduğu tek ülke olarak öne çıkıyor.
ABD’nin Teksas eyaletinde 19’u çocuk 21 kişinin ömrünü yitirdiği 24 Mayıs 2022’deki silahlı okul saldırısından sonra yapılan araştırmada her 100 şahsa 120,5 silah düştüğü tespit edilmiş, ABD’nin ferdi silahlanmada birinci sırada yer aldığı belirtilmişti.
Sivillerin silahlanması konusunda ABD’yi ikinci sırada takip eden Falkland Adaları’nda bile her 100 şahsa 62 silah düşüyor, bu oran ABD’nin neredeyse yarısına denk geliyor.
Söz konusu araştırmada 7 yıldan fazla müddettir iç savaşın yaşandığı Yemen’in 100 şahsa düşen 53 silahla üçüncü sırada bulunduğu, Güney Kore ve Japonya üzere ülkelerde ise bu oranın 0,2 üzere sıfıra yakın olduğu kaydedilmişti.
Dünyada sivillerin sahip bulunduğu 857 milyon silahın 393 milyonunun ABD’de olduğu varsayım ediliyor, bu oran dünya stokunun yaklaşık yüzde 46’sına denk geliyor.
Her yıl toplu silahlı taarruzların görüldüğü ABD’de her 100 bin bireyden 4’ünün silahlı şiddet sonucu hayatını kaybettiği ve bu oranın öteki gelişmiş ülkelerdeki ortalamanın 18 katı olduğu belirtiliyor.
Aynı araştırmaya nazaran dünya nüfusuna oranı yalnızca yüzde 4 olan ABD’de dünyada ateşli silahların kullanıldığı intihar olaylarının yüzde 44’ü gerçekleşiyor.
Gallup şirketinin Ekim 2020’de yaptığı ankete nazaran ABD’li yetişkinlerin yaklaşık yüzde 44’ü silah bulunan konutlarda yaşıyor ve yaklaşık üçte biri silah sahibi.
ABD, dünyada silah taşıma yahut bulundurmanın anayasal hak olduğu üç ülkeden biri. Başka iki ülke Meksika ve Guatemala’da ise nüfusa kıyasla silah mülkiyeti oranının ABD’nin neredeyse onda biri olduğuna işaret ediliyor.
Dünyadaki birçok ülke, silahlı şiddet olaylarına karşı yasal tedbir alıp uğraş ederken binlerce can kaybına karşın ABD’li yetişkinlerin sırf yaklaşık yarısının daha katı silah maddelerini ve siyasi ıslahatları desteklediği, toplumdaki bu tavrın ölümcül şiddet döngüsünün devamına yol açtığı değerlendirmesi yapılıyor.