Asrın felaketinin en çok yara açtığı vilayetlerden Hatay’da 6 bin 868 çocuk öksüz ve yetim kaldı. Bu çocuklardan 500’ü zelzelede hem annesini hem babasını kaybetti. Zelzele sonrasında ortaya çıkan sıkıntılardan biri de annesiz babasız kalmış bu çocukların miras haklarının ve maaşlarının teminat altına alınması ve mümkün akraba suistimallerinden korunmasıydı. Hatay Valiliği başlattığı ‘Yüreğimizdeki Işık’ projesiyle vilayetteki öksüz, yetim çocuklara kol kanat gerdi. Projenin başına da kendisi de bir yetim olan Vali Yardımcısı Bekir Sıtkı Dağ getirildi. Bekir Sıtkı Dağ; “Yetim büyümüş ve devlet tarafından okutulmuş biri olarak, kapıda ‘bir dost eli’ beklemenin ne demek olduğunu biliyorum. Bu çocuklarımızın hiçbir zorluk çekmeden büyümelerine yardımcı olurken, gelecekleri ismine miras hakkı suistimaline karşı da önlemler alıyoruz” diyor.
Kahramanmaraş merkezli zelzelelerin yaşandığı 6 Şubat 2023’te Hatay’da yaklaşık 25 bin kişi hayatını kaybetti. 6 bin 868 çocuk ise annesini, babasını ya da her ikisini birden kaybetti. Bu tespitin akabinde Hatay Valisi Mustafa Masatlı’nın talimatıyla bir konsey oluşturuldu. Sarsıntıda öksüz, yetim kalan çocukların her türlü gereksinimlerinin giderilmesi için Yüreğimizdeki Işık projesi başlatıldı. 6 bin 868 öksüz, yetim çocuk 12 vali yardımcısı ve 15 kaymakam olmak üzere 27 mülki yönetim amirinin sorumluluklarına verildi Çocukların gereksinimleri, sistemli mesken ziyaretleriyle belirlendi. Uzvunu kaybedenler için bir ‘protez üretim merkezi’ kurmak üzere kollar sıvandı. Öğrencilere burs dayanağı sağlandı. Annesiz ve babasız çocuklara kalan miras ve maddi gelirlerin suistimalinin önüne geçilmesi için de tüzel takviye sağlanmasına karar verildi.
HATAY ÖKSÜZ YETİM ORANINDA BİRİNCİ
Hatay Vali Yardımcısı Bekir Sıtkı Dağ, ‘Yüreğimizdeki Işık’ projesini, mesken ziyaretlerindeki müşahedelerini ve öksüz yetim çocuklara nasıl el uzattıklarını şöyle anlattı:
“Yaşanan sarsıntı yalnızca kentin fizikî yapısında değil, toplumsal yapısında da çok önemli yaralar açtı. Binlerce çocuğumuz annesini ya da babasını kaybetti. Yaklaşık 500 çocuğumuz ise sarsıntıda hem annesiz hem de babasız kaldı. Hatay şu anda nüfususa oranla Türkiye’nin öksüz yetim sayısı en fazla olan ili.
27 MÜLKİ YÖNETİM AMİRİNİN SORUMLULUĞUNA
Bu durumu önemli bir handikap olarak gördük ve üstlerimize ilettik. Sayın Valimiz Mustafa Masatlı’nın talimatıyla Yüreğimizdeki Işık projesi ortaya çıkarıldı. Projede hedef öksüz, yetim çocuklarımız büyürken devlet olarak yalnız bırakmamaktı. 6 bin 868 çocuğumuz artık 27 mülki yönetim amirinin sorumluluğunda ve nizamlı ziyaretler yapıyoruz. Sayın Valimizin eşi Esra Masatlı da çalışmalarla yakından ilgileniyorlar. Ayrıyeten bize çalışmalarımızda dayanak olan hayırseverler ve STK’ların katkıları da çok kıymetli.
TALEPLER TAŞINABİLİR UYGULAMADAN
6 bin 848 çocuğumuzun 5 bin 552’sine ziyaretler yaptık ve gereksinimlerini gidermeye devam ediyoruz. Vilayet dışına gidip akrabalarında kalanların tespitleri için de uğraşıyoruz. Yakında, bir taşınabilir uygulama marifetiyle muhtaçlık sahibi ailelerimizi hayırseverlerle buluşturacağız.”
MADDİ SUİSTİMAL MUHTEMELLİĞİNE TEDBİR
Vali Yardımcısı Dağ, öksüz ve yetim çocukların türel haklarını da unutmadıklarını söyledi ve alınan önlemleri şu sözlerle anlattı: “Koruyucu aileyi biz seçiyoruz ancak vesayet konusuna mahkeme karar veriyor. Annesini ve babasını kaybetmiş çocuklara bir miras kaldığında, bu mirasın ya da maddi öteki haklarının öteki aile üyeleri tarafından muhtemel suistimali ihtimali de önlem alınması gereken hususlardandı. Çocuğun sahip olduğu miras 18 yaşına kadar mahkeme kararıyla kullanılsa da herkes hukuksal haklarını bilmeyebilir. Bu çocukların hukuksal problemlerinin olabileceği, sahip olduğu miras nedeniyle yanına almak isteyen akrabaları olabileceği ihtimalini de göz gerisi etmedik. Derneğimiz bünyesinde bu mevzuda görevlendirilmiş avukatımız var. Annesini babasını kaybetmiş çocukların geleceklerini de kaybetmesine mahzur olmaya çalışıyoruz. Konut ziyaretlerimizde uzmanlarımızın müşahedeleri de bu mevzuda kıymetli bir rol oynuyor. Bu müşahedelere nazaran mahkemeye başvurarak vasi değişiklikleri de isteyebiliyoruz.”
AMPUTELERE PROTEZ MERKEZİ
“6 bin 868 öksüz yetim çocuğumuz ortasında birden fazla 5-17 yaşlar aralığında olmak üzere 800 civarı ampute var” diyen Vali Yardımcısı Dağ; “Protezlerin, gelişim çağında olan çocuklarda sık sık değiştirilmesi gerekiyor. Önümüzdeki günlerde 3D yazıcılarla protez üretiminin yapıldığı bir merkez açacağız. Proteze ahenk süreçleri de bu merkezde gerçekleştirilecek” tabirlerini kullandı.
KAPIDA ‘DOST ELİ BEKLEMEYİ’ BİLİYORUM
Hatay Vali Yardımcısı Dağ, yetim büyümüş biri olarak öksüz ve yetim çocukları daha âlâ anlayabileceği için Vali Masatlı tarafından projenin başına getirildiğini söyledi ve şöyle devam etti: “Ben yetim büyüdüm, devlet tarafından okutuldum. Kapıda bir dost eli beklemenin ne demek olduğunu hayat deneyimlerimden biliyorum. Bu sorumluluğun şuuruyla çalışmaya başladım. Çocuklarımız üniversiteyi bitirip iş güç sahibi olana kadar devletin nezareti altında olsunlar istiyoruz. Hiçbir zorluk çekmeden büyümelerine yardımcı olacağız.”
ÖKSÜZ YETİM ÇOCUKLARIN YASAL HAKLARI
Çocuk Alanında Çalışan Avukatlar Ağı (ÇAÇAV) Koordinatörü Şahin Antakyalıoğlu:
“Vesayet durumlarında suistimal tespiti güç bir husus. Vasi çocuğun aldığı maaşı tekrar çocuk için harcamak durumunda. Bu günlük rutin harcamalar için mahkemeden her seferinde müsaade almasına gerek yok. Lakin yapılan temel harcamaları hakimin belirlediği dönemlerde fişi yahut faturasıyla raporlayıp sulh hukuk mahkemesine sunmalı. Miras kalan mallara ise çocuk 18 yaşına gelene kadar dokunulamıyor. Bir gayrimenkul varsa ve satılacaksa münasebeti sunularak yargıçtan müsaade alınması gerekiyor. Müsaade çıkarsa satılan gayrimenkul yeniden çocuğun hesabına yatırılmak zorunda.”